Triết lý sống về cây phi lao trên đồi cát

Cập nhật lúc : 12:07 AM, 20/05/2010

- Trái đất đang nóng lên, sự biến đổi khí hậu toàn cầu là bài toán chung cho toàn nhân loại. Sự thích nghi của cây phi lao giữa vùng đất khắc nghiệt đáng để cho chúng ta suy nghẫm. 

“Chang chang cồn cát nắng trưa Quảng Bình” (thơ Tố Hữu)

Sống trên đồi cát thân cây hay là rễ cây chỉ là khái niệm mang tính ước lệ. "Thân cò" này từ xưa nay chỉ phát triển mổi rễ cây, khi cát cứ bay mãi để rễ cây trần phơi trên mặt cát thay làm thân cây. 

Để thích nghi với điều kiện sống, phi lao rễ cộc lại hóa thành rễ chùm bám chắc hơn vào cát.

Còng lưng trên cát, trước gánh nặng nghiệt ngã với nắng gió.

Nhìn cái thế mà cây phi lao đã “sáng tạo” ra trên đồi cát gió bão cũng phải nản lòng.

"Chạy trời khỏi nắng gió!" đã có cách chui đầu xuống cát để tồn tại

Loài phi lao thường thì phương phi, cao lớn, xa xỉ lá cành. Khi phải sống trên đồi cát khắc nghiệt thì lại giảm bỏ hết thảy, chỉ dành một mẩu cành gắn lên dăm ba cọng lá màu xanh như để tin báo với thế gian rằng: Tôi đang tồn tại.

Nhìn cái cách những cây phi lao bò trên đồi cát này ta liên tưởng ngay đến thuyết tiến hoá để thích nghi với môi trường sống. Phải chăng những dây phi lao sáng tạo ra cách trườn bò này là khởi nguồn cảm hứng cho nhiều loài cây học theo phát triển kiểu bò dây leo này trở thành loài cây dây leo đa dạng hùng hậu như ngày nay

 Cây phi lao “Thả hồn theo gió” đã là nhiều tuổi vậy mà vẫn y như một đứa trẻ, cố bám trên cát vài sợi rễ. Khi cao hứng nó lại thả nguyên cả thân mình vờn theo gió hằn lên những vòng tròn trên cát trắng, họa lại bản nhạc vi vu muôn thủa của đồng loại mình.

Con người có bao là lễ hội thỉnh cầu thần linh. Cây phi lao giữa nắng gió đồi cát này đã biết hóa rồng để cầu sao cho nắng gió ít mưa nhiều.

Xưa nay con người đã đưa ra quan niệm mang tính phổ quát rằng: Cái gốc, gốc rễ của vấn đề, khái niệm về nguyên nhân gốc rễ... Đại loại rằng cái gốc là trọng yếu là quyết định tất cả. Tuy nhiêu trên thực tế cây phi lao sống trên đồi cát lại chứng tỏ rằng là: NGỌN RỄ, Còn chính cái gốc kia như thể mất đầu trông thật thảm hại! Trong khi rễ cùng ngọn cây tạo thế chân kiềng vững vàng trước thách thức gió bão. 

    

 Nào nắng, nào gió, nào nghèo kiệt dưỡng chất là những thách thức khắc nghiệt trên dải cát trắng ven biển miền Trung. Cây phi lao mang triết lý sống: Để tồn tại ở nơi nắng gió cát bay này loài phi lao đã tự biến thái đủ loại hình thù. Đương đầu với thách thức, thích ứng với môi trường sống một cách thành công. Con người phải chiêm nghiệm cách tồn tại kỳ diệu đó của một loài cây.

Lê Văn Thưa