“Những đồi hoa sim ôi những đồi hoa
sim tím chiều hoang biền biệt…” Không một người Việt nam nào không biết đến bài
thơ được phổ nhạc “Màu tím hoa sim”. Lời thơ đã đi vào lòng người: “Không chết
người trai nơi khói lửa. Mà chết người em nhỏ hậu phương tuổi xuân thì”. Ai
cũng phải xót thương cho tình yêu của đôi nam nữ đã phải chia lìa khi đang độ
thanh xuân.
Hoa sim, đồi hoa sim tím
Nhưng đó không phải là
chủ đề điều muốn nói ở đây chính là cái nghĩa đen của: Những đồi hoa sim
ôi những đồi hoa sim tím! Cảnh vật đã gắn liền với tình yêu của đôi trai gái
lúc đó. Những đồi sim vốn có hầu hết trên các vùng đồi núi khắp các tỉnh thành
ở nước ta, nay còn đâu? Xin thưa nó cũng đã đi theo tình yêu đã mất của đôi
trai gái đó rồi! Nghĩa là nay không còn những đồi hoa sim, những đồi hoa sim
tím nửa đó chỉ còn lại trong ký ức thôi! Câu chuyện có thật về tình yêu “Màu
tím hoa sim” người con gái đã gặp phải rủi ro mà chết từ năm
1949. Lúc đó những đồi sim nhiều năm sau vẩn tồn tại xanh tươi ngập tràn
sắc hoa tím. Nhưng cách đây vào khoảng 30 năm về trước thì những đồi sim bắt
đầu lụi tàn rồi thay nhau biến mất. Đây không vì một rủi ro nào cả, không phải
loài sim tự nhiên chết đứng. Tất cả những đồi sim trong đó tập hợp rất đa dạng
nhiều loài cây bụi khác cùng chung sống với cây sim. Được người Mẹ thiên nhiên
trải qua hàng triệu năm phát triển tiến hóa để thích nghi với môi trường sống
trên vùng đồi núi Việt nam. Thế nhưng chỉ trong vòng mấy chục năm nay con người
chứ không ai khác làm thay đổi tất cả diện mạo theo ý mình.
Ngày xưa nơi đây là đồi sim nay
sim đứng
“chầu rìa” trước đồi cây ngoại lai
Sự đa dạng sinh học từ nhiều loài
cây bụi trong đó điển hình là cây sim đã bị biến mất. Thay vào đó là ngút ngàn
cây ngoại lai bao gồm: cây keo lá tràm, cây bạch đàn, cây thông. Thậm chí những
loài cây ngoại lai chủ cốt này còn thay thế luôn những loài cây bản địa truyền
thống như cây tre, cây đa, cây đề, cây phượng vĩ… Điều kỳ lạ ở Việt nam không
thiếu gì loài cây có thể phục vụ cho mọi lợi ích lại đi rước về cây ngoại lai
để trồng trên đại trà? Ngày nay có thể nói Việt nam là đất nước của cây keo lá
tràm bởi ở đâu cũng có mặt nó lấn át tất thẩy mọi loài cây bản địa.
Lối xóm ngày nay không bê tông hóa
thì cũng rợp bóng
cây keo lá tràm của Úc. Cây
tre, cây dâm bụt...
của nước Việt đã qua
rồi!
Trớ trêu thay đền chùa mới xây dựng ở Việt nam
được phủ bóng bằng keo lá tràm nước Úc.
Ơi những đồi hoa sim, những đồi hoa
sim tím chẵng thấy đâu nửa rồi! Cám ơn nhà thơ Hữu Loan đã kịp sáng tác bài thơ
“màu tím hoa sim” trước khi những đồi hoa sim biến mất khỏi đất nước này.
Những đồi hoa sim nay thành những đồi cây keo, cây thông, bạch đàn từ ngoại lai
về chiếm lấn.
Đã đến lúc người Việt chúng ta
phải tự hỏi những đồi sim tím nào đâu sao lại có trong thơ trong nhạc? May mắn lắm mới
kiếm tìm ra vài gốc sim đơn côi sót lại bên rìa đồi. Câu hát của ngày nay: Chỉ
thấy những đồi cây keo lá tràm ôi những đồi cây keo lá tràm chiều hoang biền
biệt… Không chết những cây ngoại lai mà phải chết những đồi sim tím đã gắn liền
với núi sông đất Việt suốt bao đời!
Lê Văn Thưa