Chủ Nhật, 12 tháng 8, 2012

Cỏ lông chông - loài hoa quả “biết chạy”

 Thứ 7, 17:15, 11/08/2012
(VOV) - Cỏ lông chông – cái tên nghe vừa quen vừa lạ để chỉ loài bông cỏ dại hình quả cầu gai nhuốm một màu vàng khô đã từng là đề tựa cho phim, thơ và truyện…

Cỏ lông chông ít người được biết đến vì nó chỉ sống trên cồn cát ven bờ biển miền Trung. Lại tiếc cho những ai đã biết đến nhưng lại dễ bỏ qua bởi gọi là bông hoa mà không hương vị lẫn sắc màu gì dễ cuốn hút.

Quả lông chông - ai đặt tên đã nói lên đúng nghĩa đen của nó, đó là một quả cầu tua tủa những lông chông dài nhọn ra phía ngoài. Điều ẩn chứa ở loài quả này dường như chỉ có một không hai trong thế giới thực vật, một loài hoa quả “biết chạy” thật lạ kỳ (thực ra đây chính là quả nhưng không hiểu sao ai cũng quen gọi là bông hoa).
Khi gặp những đợt gió nồm nam thổi vào mùa hè là muôn quả lông chông thi nhau chạy dài trên cát trắng. Đây là lúc loài bông cỏ này trở nên sống động, truyền cảm hứng sang con người. Ai cũng muốn đuổi bắt nhưng khó lòng bắt được nó khi lộng gió.
Hình ảnh bông lông chông bon bon quay tròn lúc nhanh lúc chậm trên nền cát trắng theo làn gió như thể biết trêu ngươi thật cuốn hút lòng người. Có thể nói, đây chính là một “đặc sản” gắn liền với dải cát trắng ven biển miền Trung.
Thực ra loài cỏ lông chông này chẳng phải vô tình mà sinh ra những quả cầu lông gai biết chạy dài trên cát. Đó là kết quả lâu dài qua đấu tranh sinh tồn của loài cỏ lông chông biết lợi dụng sức gió để đưa hạt giống phát tán đi xa hơn đến nhiều nơi hơn.
Sống bên bờ biển xanh, quả lông chông phần nhiều chạy ào xuống biển, để rồi biển khơi qua muôn lớp sóng sẽ đưa mầm quả lông chông đi dài xa hơn, đến tận bờ bên kia Đại dương…
Từ cây cỏ đơn sơ là vậy nhưng loài lông chông lại có một khả năng thích nghi với môi trường sống khắc nghiệt, sinh tồn và phát triển thật đáng nể phục./.
Cỏ lông chông ven bờ biển Quảng Bình.
Vào hè, thân cây cỏ đơm đầy những quả lông chông.
Khi quả già sẻ tự đứt ra khỏi thân cây.
Gió đưa hạt giống phát tán đi xa hơn đến nhiều nơi hơn.
 
Những quả cầu lông gai biết chạy dài trên cát.
 
Lông chông bon bon quay tròn lúc nhanh lúc chậm...
Quả lông chông trên bãi tắm biển.
Cuộc hành trình theo gió của quả lông chông trên cát trắng.
Lông chông xuống biển theo cuộc phiêu lưu trên Đại dương.
Lông chông mọc ở đâu là tạo nên các cồn cát có tác dụng chống cát bay.

Thứ Năm, 2 tháng 8, 2012

Những cây "bắt mồi" đang có ở Quảng bình

(Tinmoitruong.vn) - Vùng đồi cát trắng ven biển Quảng bình vốn là nơi khắc nghiệt nắng nóng, nơi cát bay cát lấp, nghèo dưỡng chất. Thế nhưng chính nơi đây lại sản sinh ra nhiều loài cây bản địa, hiếm thấy ở những nơi khác. Riêng các loài cây bắt mồi dù số lượng ở đây không nhiều nhưng lại sở hữu có đến 3 loài.
Nói đến cây bắt mồi bản thân nó đã gây cho con người một cái gì đó ngồ ngộ gợi trí tò mò. Bởi lẻ xưa nay phàm đã là thực vật sinh ra là làm thức ăn cho động vật, đằng này loài thực vật này lại biết cách đánh lừa, bẩy động vật để mà ăn thịch đó chính là sự lạ đời. Vùng đồi cát ven biển quảng bình có 3 loài cây bắt mồi sau đây.
 1. Cây nắp ấm

Cây nắp ấm cận cảnh
 Loài cây này thường mọc ven theo các khe nước chảy trên cát hay ở những khu trũng thấp thường có nước. Số lượng cây nắp ấm ở đây tương đối nhiều thường mọc xen lẩn với cây mua. Cây nắp ấm thuộc loài dây leo đầu mổi lá được kéo dài ra hình thành một cái bình trên có nắp trông thật ngộ nghĩnh. Trong bình, thường thì chứa khoảng 1/3 là nước nếu con côn trùng nào lọt vào đó là hết đường ra làm mồi cho cây ăn thịch.
2. Cây bèo đất (gọng vó)

 Cây bèo đất như một bông hoa khoe sắc
 Loài cây bắt mồi này gây cho ta ấn tượng kỳ lạ bởi toàn thân cây lại y như một bông hoa khoe sắc đỏ được gắn luôn rễ mọc thẵng xuống đất.  Quả là một sự tối giản đến cùng chẵng cần đến thân cành, lá là cánh hoa gắn ngay với gốc (cuống hoa) và rễ. Trên mặt lá mọc ra nhiều lông trên mổi lông đó là những giọt sương nhỏ lung linh rực rở dưới ánh mặt trời. Để mời gọi lũ côn trùng nhỏ hãy đến đây mà thưởng thức. Và rồi khi sa vào bẩy thì đã muộn những giọt sương quyến rủ đó chính là nhựa dính! Loài bèo đất này đường kính cây loại lớn khoảng 50mm, nó chỉ sống ở vùng đất cát trống trải có đủ độ ẩm nhất định đây là lý do mà loài cây này ít phát triển. Đó là chưa nói đến nguy cơ bị tuyệt diệt vì không còn không gian sống do con người phát triển sử dụng đất theo mọi nhu cầu của mình.
3. Cây cỏ bắt mồi

Cây cỏ bắt mồi
Có thể đây là một loài chưa thấy điểm mặt đến trong các loài cây bắt mồi. Nó giống như cây cỏ nhỏ cao trên dưới 10 cm có nhiều cành vươn ra trông như vòi con bạch tuộc thu nhỏ. Trên mổi chiếc vòi đó là tua tủa lông trên mổi chiếc lông lại là nhựa dính như những hạt sương nhỏ. Loài côn trùng như muổi, bướm nhỏ sa vào là bị dính chặt làm mồi cho nó. Ngày xưa loài cây cỏ bắt mồi này mọc rất nhiều trên cát ven biển Quảng bình nhưng đến nay thì cực kỳ hiếm. Hầu như đang dần tuyệt chủng cũng giống như tình trạng cây bèo đất đã nói trên. 
Cây bắt mồi là một sự sáng tạo tuyệt vời trong giới thực vật. Tiếc rằng sự phát triển còn thiếu ý thức của con người đã xâm hại đến nhiều loài quí hiếm. 3 loài cây bắt mồi ở ven biển Quảng bình âm thầm tồn tại bao đời nay hầu như con người ít biết đến. Nhưng tiếc rằng hiện nay nó lại đang đứng trước nguy cơ sẻ biến mất. 
Bài và ảnh: Lê Văn Thưa (Quảng Bình)
(Nguồn Tin môi trường)